OSP w Baranowie została założona w sierpniu 1908 r. z inicjatywy miejscowej społeczności. Wśród głównych założycieli należy wymienić przede wszystkim księdza Władysława Grabowicza- ówczesnego proboszcza parafii, Jana Kariorę, Bronisława Mączkę, Mikołaja Szymanka, Stanisława Szymanka, Franciszka Wiaka, i Stanisława Stępkowskiego. Początki naszej działalności nie był łatwe. Władzom carskim nie zależało na istnieniu polskich organizacji strażackich. Dopiero czwarta próba utworzenia straży zakończyła się sukcesem, chociaż nadal był widoczny opór władzy. Ostatecznie w 1915 r. zatwierdzono Statur Organizacji Strażackiej pod nazwą "Towarzystwo świętego Floriana".

W 1909 r. Ufundowany został sztandar strażacki z wizerunkiem patrona strażaków.

Pierwszym pożarem, w gaszeniu którego wzieli udział nasi strażacy, był pożar we wsi Parafianka w roku 1909. Strażacy szli pieszo, ciągnąc za sobą sikawkę po piaszczystej wówczas drodze. Na wyposażeniu mieli sikawkę ręczną, 3 drewniane beczki na wodę, 5 bosaków, 4 tłumnice, 3 wiadra na wodę i kilka parcianych węży. Za dobrą postawę w gaszeniu pożarów dwa lata później PZU zakupiło dla naszej straży drugą sikawke.

Kilka lat później założony został zespół muzyczny składający się z 17 druhów. Dzięki hojności dziedzica Seroczyńskiego zakupiono niezbędne instrumenty muzyczne oraz zatrudniony został kapelmistrz. w tym czasie straż liczyła 52 druhów, wśród nich trzech narodowości żydowskiej. W okresie międzywojennym, podczas urzędowania Wójta Jana Wąsika, przekazano pod zarząd straży remizę, w której zaczęło działać teatralne koło amatorskie. Dzięki wystawianym sztukom okolicznościowym, straż uzyskiwała skromne dochody. Działalność teatralna kontynuowana była do 1964.

W 1938 r. przy naszej organizacji strażackiej została założona drużyna żeńska licząca 11 druhen. Komendantem tej drużyny została Henryka Wiadrowska.

Okres okupacji hitlerowskiej nie sprzyjał rozwojowi organizacji strażackich. Okupant tolerował jednak jej istnienie, dlatego też przynależność do straży niejednego strażaka uchroniła przed wywiezieniem na przymusowe roboty do Niemiec.

W latach 50-tych straż otrzymała samochód wojskowy, który przerobiony został na cysternę i dostosowany do potrzeb strażackich. Członkowie naszej jednostki pomagali przy wykończeniu budynku Domu Ludowego, który w chwili obecnej zajmowany jest przez Urząd Gminy, w zamian otrzymując lokum na remizę.

W roku 1968 tutejsza straż otrzymała motopompę z Powiatowej Komendy Straży Pożarnej w Puławach, a wkrótce także Wóz strażacki Star 29, który służy do chwili obecnej.

Najgroźniejszym pożarem w historii działania naszej straży były dwa pożary w latach 1969 - 1970, wskutek których spłoneło ponad 250 budynków mieszkalnych i gospodarczych.

Ze Względu na trudne warunki lokalowe w 1985 r. rozpoczęto budowę nowej Strażnicy OSP. Jednocześnie jednostkę ciągle doposażano w nowoczesny sprzęt do walki z pożarem i innymi klęskami żywiołowymi.

Dzięki temu w 1995 r. nasza jednostka włączona została do Krajowego Systemu Ratownictwa - Gaśniczego . W efekcie tego trafiają do nas fundusze, które przeznacza się na zakup niezbędnego sprzętu ochrony przeciwpożarowej.

W 2013 r. otrzymaliśmy nowy samochód pożarniczy marki Volvo. Samochód został zakupiony w ramach projektu "Zabezpieczenie przeciwpożarowe i przeciwpowodziowe terenów Gmin Baranów i Kurów poprzez zakup samochodów pożarniczych dla jednostek OSP znajdujących się w Krajowym Systemie Ratowniczo-Gaśniczym", którego liderem jest Gmina Kurów, a partnerem Gmina Baranów.

W 2002 r. jednostkę podłączono do systemu wczesnego ostrzegania i alarmowania ludności. Obecnie nasze działania obejmują między innymi : zapobieganie pożarom i udziału w akcjach ratowniczych, uświadamianie ludności o konieczności i sposobach ochrony przed pożarami oraz przygotowanie jej do udziału w ochronie przeciwpożarowe, rozwijanie wśród członków zainteresowań w dziedzinie kultury, oświaty i sportu. W minionych latach wyjeżdżaliśmy kilka razy poza teren naszej gminy, na przykład na akcję usuwania skutków powodzi w Kazimierzu Dolnym.

Ochotnicza Straż Pożarna skupiła wokół siebie szereg ludzi, którzy narażając zdrowie, czasem nawet życie, nie szczędzą sił w ratowaniu życia i mienia swych współmieszkańców. Jednak działalność strażaków ochotników to nie tylko gaszenie pożarów. Od wielu lat druhowie biorą czynny udział w życiu kulturalnym naszej społeczności, jak również uczestniczą w uroczystościach państwowych i kościelnych.

15 czerwca 2008 r. odbyły się uroczystości 100-lecia Ochotniczej Straży Pożarnej w Baranowie.

Uroczystości rozpoczęły się Mszą Świętą, podczas której poświęcona została figurka Św. Floriana oraz nowy sprzęt strażacki.

Decyzją Zarządu Głównego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospoliej Polskiej OSP w Baranowie nadano Złoty Znak Związku. Odczytania aktu nadania i udekorowania sztandaru dokonał Członek Zarządu Głównego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP - druh Jan Łopata w towarzystwie Pana Wójta Roberta Gagosia - Prezesa Zarządu Oddziału Gminnego Związku OSP RP.

Z okazji tej wyjątkowej rocznicy podjęto również decyzje o odznaczeniu poszczególnych strażaków OSP w Baranowie Medalem Zasłużony Dla Pożarnictwa, a także nadano Odznaki Wzorowego Strażaka.

Złotym Medalem Zasłużony dla Pożarnictwa odznaczony został druh Andrzej Sikorzyński.

Srebrnym Medalem Zasłużony dla Pożarnictwa odznaczeni zostali druhowie:

  • Stefan Ciupa
  • Eugeniusz Grotnik
  • Andrzej Ciota
  • Witold Misiurek

Brązowym Medalem Zasłużony Dla Pożarnictwa odznaczeni zostali druhowie:

  • Cezary Kunecki
  • Krzysztof Łobacz
  • Jan Kowalczyk
  • Sebastian Siedlec
  • Jerzy Kusyk
  • Marian Chadaj
  • Stanisław Berliński
  • Stanisław Ciota
  • Stanisław Antoniewicz
  • Wojciech Jędrys

Odznakę Wzorowego Strażaka otrzymali:

  • Krzysztof Berliński
  • Michał Berliński
  • Piotr Zarychta
  • Tomasz Maruszak
  • Łukasz Teodorowicz
  • Bartosz Andrzejewski
  • Damian Grzelak
  • Krzysztof Ciota
  • Wojciech Szczęsny
  • Michał Domański
  • Tomasz Szymanek
  • Andrzej Płonka
  • Dariusz Maśny

Specjalne, pamiątkowe Medale Wojewody Lubelskiego dla weteranów pożarnictwa nadała Pani Wojewoda Lubelski Genowefa Tokarska. Medale te otrzymali:

  • Wacław Siedlec
  • Tadeusz Litwinek
  • Stanisław Wesołowski

Ponadto okolicznościowe przemówienia wygłosili:

  • Członek Zarządu Głównego OSP RP, poseł Jan Łopata
  • Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego w Lubelskim Urzędzie Wojewódzkim - Włodzimierz Stańczy
  • Starostwa puławski, Prezes Zarządku Oddziału Powiatowego ZOSP RP - Sławomir Kamiński
  • przedstawiciel OSP w Żyrzynie - druh Józef Wiak
  • przedstawiciel gminy Końskowola - druh Zbigniew Zadura
  • Wójt Robert Gagoś
  • Odczytano list Prezesa ZOW ZOSP RP - Mariana Starownika

Kolejnym etapem uroczystości były występy artystyczne. Wystąpili m.in.:

  • Dzieci z Przedszkola w Baranowie
  • Dzieci i młodzież z Terenu Gminy Baranów
  • Zespoły Śpiewacze z Baranowa, Czołny i Śniadówki
  • Zespół Śpiewaczy Jarzębinki z Trzcińca
  • Zespół PKS Przystanek
  • Akademia Tańca Puławy Kamila i Bartek Rudny
  • Made by Salsa
  • Zespół SHADE

Uroczystości zakończyła zabawa przy muzyce w wykonaniu zespołu SQUIER.